Συχνές ερωτήσεις σχετικά με τον ιό HIV PrEP

Μάθετε πώς PrEP (προφύλαξη πριν την έκθεση) με γενόσημο Truvada (TDF/FTC) και γενόσημο Descovy (TAF/FTC) βοηθά στην πρόληψη του HIV. Αυτός ο οδηγός, ελεγμένος από ειδικούς, καλύπτει πώς λειτουργούν τα δισκία PrEP, δοσολογία 2‑1‑1 για PrEP, αποτελεσματικότητα PrEP (99%), παρενέργειες, PrEP για γυναίκες (εγκυμοσύνη & θηλασμός), και χρόνο μέχρι την προστασία — συν τις διαφορές TDF vs TAF.

PrEP Βασικά και Αποτελεσματικότητα

Τι είναι το PrEP και πόσο αποτελεσματικό είναι;

PrEP (Προφύλαξη πριν την έκθεση) είναι ένα καθημερινό από του στόματος φάρμακο για HIV-αρνητικά άτομα. Λειτουργεί εμποδίζοντας τον ιό HIV να πολλαπλασιαστεί στο σώμα. Σύμφωνα με τους παγκόσμιους υγειονομικούς φορείς, PrEP μειώνει τον κίνδυνο να κολλήσετε HIV από σεξουαλική επαφή κατά περίπου 99% όταν λαμβάνεται συνεπώς. Είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία πρόληψης του HIV που υπάρχουν σήμερα.

Είναι τα γενόσημα φάρμακα όπως τα Ricovir-EM ή Tenvir-EM εξίσου αποτελεσματικά με το Truvada;

Ναι. Οι γενόσημες επιλογές που προσφέρουμε—Ricovir-EM, Tenvir-EM, και Tenof-EM—είναι βιοϊσοδύναμες με το εμπορικό σήμα Truvada. Περιέχουν τα ίδια ενεργά συστατικά (Tenofovir Disoproxil και Emtricitabine) στην ίδια δοσολογία 300mg/200mg. Παρέχουν την ίδια προστασία έναντι του HIV αλλά είναι σημαντικά πιο οικονομικά.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ TDF (Ricovir/Tenvir) και TAF (Tafero/Taficita);

Προσφέρουμε δύο τύπους. TDF (που βρίσκεται στα Ricovir-EM, Tenvir-EM, και Tenof-EM), είναι η αρχική φόρμουλα ισοδύναμη με το Truvada. TAF (που βρίσκεται στο Tafero-EM και Taficita-EM), είναι νεότερη φόρμουλα ισοδύναμη με το Descovy που επιτυγχάνει αποτελεσματικά επίπεδα φαρμάκου με μικρότερη δόση. Το TAF συχνά προτιμάται για χρήστες άνω των 50 ετών ή για όσους ανησυχούν για τη μακροχρόνια υγεία των νεφρών ή των οστών.

Μπορώ να χρησιμοποιήσω το PrEP ως υποκατάστατο προφυλακτικών;

PrEP προστατεύει από τον HIV αλλά δεν προστατεύει από άλλα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) όπως η σύφιλη, η γονόρροια ή τα χλαμύδια. Τα προφυλακτικά παρέχουν διπλή προστασία έναντι των ΣΜΝ και της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Πολλοί χρήστες επιλέγουν να χρησιμοποιούν και τις δύο στρατηγικές για πλήρη κάλυψη της σεξουαλικής υγείας.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να γίνει αποτελεσματικό το PrEP;

Η μέγιστη προστασία επιτυγχάνεται μετά από 5 ημέρες καθημερινής χρήσης. Είναι κρίσιμο να χρησιμοποιείτε επιπλέον προστασία (προφυλακτικά) κατά τη διάρκεια αυτής της αρχικής περιόδου.

Χρήση, Δοσολογία & Καθημερινή Ρουτίνα

Πώς να λαμβάνω σωστά το PrEP; (Καθημερινά vs. Κατά ζήτηση)

Υπάρχουν δύο τρόποι λήψης του PrEP: 1) Καθημερινό PrEP: Ένα δισκίο κάθε 24 ώρες. Αυτή είναι η συνιστώμενη μέθοδος για συνεπή προστασία για όλα τα φύλα. 2) Κατά ζήτηση (2-1-1): Λήψη 2 δισκίων 2–24 ώρες πριν από το σεξ, 1 δισκίο 24 ώρες μετά την πρώτη δόση και 1 δισκίο 24 ώρες μετά από αυτό.

Μπορώ να πάρω το PrEP με φαγητό ή αλκοόλ;

Ναι. Το PrEP μπορεί να λαμβάνεται με ή χωρίς φαγητό. Το αλκοόλ δεν μειώνει την αποτελεσματικότητα του PrEP. Ωστόσο, η βαριά κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να σας κάνει να ξεχάσετε να πάρετε το χάπι, οπότε συνιστάται να ρυθμίσετε ένα καθημερινό ξυπνητήρι για τη διατήρηση της συμμόρφωσης.

Ποια είναι η καλύτερη ώρα της ημέρας για να παίρνω το PrEP;

Μπορείτε να παίρνετε το PrEP οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ταιριάζει στο πρόγραμμά σας, αρκεί να το παίρνετε περίπου την ίδια ώρα κάθε 24 ώρες. Μερικοί χρήστες προτιμούν να το παίρνουν μαζί με το πρωινό για να δημιουργήσουν ρουτίνα, ενώ άλλοι το παίρνουν πριν τον ύπνο αν προκαλεί ήπια ναυτία.

Τι πρέπει να κάνω αν ξεχάσω μία δόση;

Αν ξεχάσετε μια δόση, πάρτε την μόλις το θυμηθείτε. Αν πλησιάζει ο χρόνος για την επόμενη δόση, παραλείψτε την ξεχασμένη και συνεχίστε το κανονικό σας πρόγραμμα. Μην πάρετε δύο χάπια ταυτόχρονα. Η συνεπής τήρηση της αγωγής είναι το κλειδί για τη διατήρηση του 99% ποσοστού αποτελεσματικότητας.

Μπορώ να θρυμματίσω το χάπι αν δυσκολεύομαι να το καταπιώ;

Ναι. Εάν έχετε δυσκολία στην κατάποση, μπορείτε να θρυμματίσετε το γενόσημο δισκίο Truvada ή Descovy και να το αναμίξετε με μικρή ποσότητα νερού, χυμού ή μαλακής τροφής (όπως γιαούρτι). Καταναλώστε το μίγμα αμέσως για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε ολόκληρη τη δόση.

Αλλαγή & Διακοπή του PrEP

Μπορώ να αλλάξω από TDF (Ricovir) σε TAF (Tafero);

Ναι, η αλλαγή είναι γενικά ασφαλής. Αν θέλετε να μεταβείτε σε φόρμουλα με βάση το TAF όπως το Tafero-EM για να μειώσετε την επιβάρυνση στους νεφρούς, απλώς πάρτε την πρώτη δόση του νέου φαρμάκου 24 ώρες μετά την τελευταία δόση του προηγούμενου. Δεν υπάρχει κενό στην κάλυψη.

Πώς σταματώ με ασφάλεια το PrEP;

Εάν επιθυμείτε να σταματήσετε, γενικά θα πρέπει να συνεχίσετε να παίρνετε το PrEP για 2 ημέρες (για κίνδυνο από πρωκτικό σεξ) μετά την τελευταία πιθανή έκθεση στον HIV. Συμβουλευτείτε έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν τη διακοπή για να διασφαλίσετε ότι είστε πλήρως προστατευμένοι κατά την περίοδο απομάκρυνσης.

Μπορώ να ξαναρχίσω το PrEP μετά τη διακοπή;

Ναι. Αν έχετε σταματήσει το PrEP και θέλετε να το ξαναρχίσετε, πρέπει να κάνετε νέο τεστ για HIV για να επιβεβαιωθεί ότι παραμένετε αρνητικοί. Η έναρξη του PrEP ενώ είστε HIV θετικοί μπορεί να οδηγήσει σε αντοχή στα φάρμακα. Μόλις επιβεβαιωθεί ότι είστε αρνητικός, μπορείτε να επανεκκινήσετε τη καθημερινή αγωγή.

Ασφάλεια, Υγεία & Ταξίδια

Ποιες είναι οι συνηθισμένες παρενέργειες;

Το από του στόματος PrEP είναι γενικά καλά ανεκτό. Κάποιοι χρήστες μπορεί να εμφανίσουν ήπιες «αρχικές» παρενέργειες όπως ναυτία, πονοκέφαλο ή δυσπεψία τις πρώτες εβδομάδες, οι οποίες συνήθως υποχωρούν μόνες τους. Σοβαρές μακροχρόνιες παρενέργειες είναι σπάνιες.

Επηρεάζει το PrEP την πυκνότητα των οστών ή τους νεφρούς;

Σε σπάνιες περιπτώσεις, το PrEP με βάση το TDF μπορεί να προκαλέσει μικρή, συχνά αναστρέψιμη μείωση της λειτουργίας των νεφρών ή της πυκνότητας των οστών. Για χρήστες με υπάρχοντες παράγοντες κινδύνου, η φόρμουλα TAF (Tafero-EM) συχνά συνιστάται, καθώς έχει πιο ουδέτερο προφίλ ασφάλειας όσον αφορά τα οστά και τους νεφρούς.

Αλληλεπιδρά το PrEP με ορμόνες επιβεβαίωσης φύλου;

Όχι. Το PrEP είναι ασφαλές για τρανς άτομα. Έρευνες δείχνουν ότι το PrEP δεν μειώνει τα επίπεδα ορμονών και οι ορμόνες δεν μειώνουν την αποτελεσματικότητα του PrEP. Μπορείτε με ασφάλεια να λαμβάνετε PrEP παράλληλα με θεραπείες οιστρογόνων ή τεστοστερόνης.

Αλληλεπιδρά το PrEP με ψυχαγωγικά ναρκωτικά;

Το PrEP δεν έχει γνωστές σημαντικές αλληλεπιδράσεις με κοινά ψυχαγωγικά ναρκωτικά (όπως το αλκοόλ, τα poppers, η έκσταση ή η κοκαΐνη). Ωστόσο, η χρήση καθαρών βελόνων είναι απαραίτητη εάν κάνετε ενέσεις, καθώς το PrEP προστατεύει από τη σεξουαλική μετάδοση αλλά η μείωση βλάβης παραμένει κρίσιμη.

Μπορώ να ταξιδεύω με το φάρμακό μου PrEP;

Ναι. Μπορείτε να ταξιδεύετε με το PrEP. Συνιστούμε να κρατάτε το φάρμακο στο αρχικό μπουκάλι με την ετικέτα ανέπαφη. Εάν ταξιδεύετε στο εξωτερικό, ελέγξτε τη νομοθεσία σχετικά με την εισαγωγή φαρμάκων στη χώρα προορισμού, αν και οι προσωπικές προμήθειες συνήθως επιτρέπονται.

Μπορώ να πάρω το PrEP αν είμαι έγκυος ή θηλάζω;

Οι τρέχουσες οδηγίες προτείνουν ότι το PrEP μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό εάν ο κίνδυνος απόκτησης HIV είναι υψηλός. Η πρόληψη του HIV στον/στην γονέα είναι ο καλύτερος τρόπος για να προληφθεί ο HIV στο μωρό. Συμβουλευτείτε πάντα τον γιατρό σας για εξατομικευμένη εκτίμηση κινδύνου/οφέλους.

Τι ιατρικές εξετάσεις απαιτούνται ενώ παίρνω PrEP;

Ενώ βρίσκεστε σε PrEP, είναι συνήθης πρακτική να γίνεται έλεγχος για HIV κάθε 3 μήνες για να διασφαλιστεί ότι παραμένετε αρνητικός. Η λειτουργία των νεφρών (κρεατινίνη) θα πρέπει συνήθως να ελέγχεται κάθε 6 έως 12 μήνες, μαζί με τακτικό έλεγχο για άλλα ΣΜΝ.

Ιατρική αποποίηση ευθυνών: Αυτή η FAQ παρέχεται μόνο για πληροφοριακούς σκοπούς και δεν αντικαθιστά την επαγγελματική ιατρική συμβουλή. Συμβουλευτείτε πάντα έναν εξειδικευμένο πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν ξεκινήσετε, σταματήσετε ή αλλάξετε το PrEP.

Ιατρικές Αναφορές

Τελευταία ιατρική ανασκόπηση: 28 Νοεμβρίου 2025

Ανασκόπηση από: Dr. James Mitchell, Σύμβουλος για τη σεξουαλική υγεία και την ιατρική του HIV (Εγγεγραμμένος στο GMC).